Zaterdag: Door de Draavallei naar Zagora

We moesten om kwart voor zeven klaar staan voor onze safari naar de Sahara. Het was ongeveer vierhonderd kilometer rijden van Marrakech naar Zagora (het dorp vlakbij ons eindpunt). We gingen in een 4x4 samen met een wat ouder stel: Eric en Marja. Met ons mee gingen chauffeur Hassan en gids Amin, die behoorlijk goed Nederlands sprak en al onze vragen wist te beantwoorden over de bomen, bergen, geiten, dorpjes en mensen. We stopten onderweg regelmatig voor koffie en/of een foto en op al die plekken stonden mannetjes klaar om ons prachtige dingen aan te bieden voor een good price. Het was niet allemaal even echt, maar gelukkig mogen ze van Allah niet liegen. Dus als je vraagt of het real silver is, antwoordden ze met 'very good quality' en wist je genoeg. Ook het plassen onderweg was elke keer weer spannend: zittend, hangend, zelfs een hurkwc, zou er wc-papier zijn, kon je je handen wassen en zo ja: met zeep? De koffie (en voor mij was ook overal anders. Het kostte wel elke keer ongeveer tien dirham: 1 euro.
Onderweg was veel te zien en werden we door Amin meegenomen naar de kasbah (vesting of kasteel) Aït Benhaddon. In deze kashba zijn veel films opgenomen; onder andere Gladiator en Prince of Persia. Het was enorm, en pasgeleden onder handen genomen door Unesco, dus het zag er piekfijn uit. Er "woonden" wat mensen in en één van hen gaf ons belangenloos een rondleiding langs allemaal winkeltjes waar wij rijke toeristen de arme Marokkanen konden steunen in hun harde werk van het hangen in de zon tot er rijke toeristen langs zouden komen die ze flink konden afpersen! En natuurlijk geef je zo'n gids dan ook een flinke fooi, want daar leeft hij van.
Na de kashba kwamen we in Ouarzazate, een best grote stad in de middle of nowhere. Ervoor en erna waren heel veel heel kleine dorpjes in de bergen. We hebben daar gegeten en gezond in een uitgestorven hotel waar vijf katten het eten van je vork keken. Het menu? Marokkaanse salade, een Tajine (pot/pan) met kip en grote, en seizoensfruit toe.
Vlak na Ouarzazate heb je de Atlas Studio's, ook wel Mollywood genoemd. Daar zijn ook coole films opgenomen. Onderweg werd het landschap steeds droger. Minder groen, minder bomen en geen water. Toch was het niet saai want elke berg zag er weer anders uit. De ene was knalrood, de andere grijzig of beige. Alleen van zand, meer van rotsen, een laagje zand over de rotsen, hier en daar een struikje... En ondanks dat het vreselijk heet was in de auto (en Hassan vast een anti-airco-geloof aanhing) waren er ook bergen met sneeuw.
prachtig om te zien, en er waren een hoop dorpjes te zien, van Berbers. Ze verbouwen hun eigen groente en meestal hebben ze één familielid in een stad wonen die veel geld verdient en dat opstuurt en de rest van de familie onderhoudt. We kwamen onderweg ook vaak mannetjes tegen op een ezel of met een kudde schapen en geiten (door elkaar) en heel soms met één of twee koeien - wit met zwarte vlekken.
Doordat we met de 4x4 waren konden we ook nog ergens van de weg af, waar we foto's konden maken en Jasper op zoek ging naar een schorpioen. Die heb je eigenlijk alleen als het echt zomer is maar onze gids wilde hem niet ontmoedigen en gaf hem toch de kans even te zoeken.
We gingen ook op bezoek bij een soort bedevaartsoort voor moslims. Er zat daar een soort raad die beslissingen nam en je steun aanpraatte enzo. Ook gingen jonge mensen daar op studiereis, en we kregen een rondleiding door de bibliotheek met enorm oude boeken.
Na een hele lange reis kwamen we uiteindelijk aan in Zagora. Jasper heeft er nog even een tulbandsjaal gekocht want het zou de volgende dag erg zonnig worden in de woestijn. Ook sloegen we nog een flinke voorraad water in! Er stapte nog een man in die de chauffeur de weg wees naar... de woestijn! Het begon al te schemeren, en voor ons zag het er allemaal hetzelfde uit, maar hij leidde ons naar een tentenkamp, waar we als eerste aankwamen. Er waren wat mannen een vuurtje aan het aansteken en we werden gewezen naar onze tent. Dat was de tweede van rechts, geteld vanaf de restauranttent en aan twee kanten lagen twee bedjes van een vies matras, een vies kussen en twee vieze kamelenharen dekens. O, had ik al verteld dat ze in Marrakech ons alleen maar handdoeken hadden meegegeven? Er waren geen lakens en die hadden we ook niet mee...
Na een tijdje kwamen er nog meer mensen: een gemengde groep uit de hele wereld en... zo'n 30 Vlaamse bejaarden. Dolle pret. We kregen weer wat te eten: soep (linzen trouwens, is altijd linzensoep), tajine met kip en groente (hoi hoi) en.... seizoensfruit!
Tijdens het eten was er een optreden van een stel mannen en twee vrouwen die 5x hetzelfde liedje zongen. Jasper werd uitgenodigd om mee te dansen en zo werd het een net-echt feestje.
Ondertussen werd het kouder en kouder en kouder en kouder. In het midden van de tenten was het vuur en we kropen dicht bij de bejaarden eromheen. Toen twee van de dansmannen achterbleven en nog een paar keer hun liedje gingen zingen hadden we het al gauw gezien. We gingen even tandenpoetsen in de badkamertent (incl stenen vloer, speciaal voor de toeristjes) en lagen om tien uur volledig gekleed in onze ranzige bedjes met de handdoeken over het kussen.
O, had ik al verteld dat de bedjes al behoorlijk lang waren beslapen door allemaal mensen en op de grond lagen? Er was een flinke kuil in het midden en het lag vreselijk. Het kussen leek gevuld met zand en we kregen steeds meer respect voor kamelen: kennelijk hebben die niet zo'n last van de kou want erg veel hebben ze niet om zichzelf warm te houden.
Het werd een roerige nacht. De bejaarden in de andere tenten hadden het erg gezellig en giebelden de hele nacht door, of snurkten behoorlijk hard. Het werd echt vreselijk koud in de woestijn en de tenten waren toch niet helemaal wind- en tochtdicht. In ons tentje veel gezucht en ik ben nog maar een paar keer naar de wc gegaan om even de ergste stijfheid en pijntjes te verhelpen. Op de wc was trouwens het (electrische) licht al gauw uit, en even later was ook het water op. Getsie.
De volgende ochtend om kwart voor zes fluisterde Marja de memorabele woorden 'Hoe laat is het Eric' en werd het al een beetje licht. Jasper zei 'volgens mij liggen we allemaal alweer een tijdje wakker' en ik beaamde dat mijn ogen meer open dan dicht waren geweest....